Omschrijving
Voor de gemeentelijke begraafplaats en het crematorium te Dordrecht is eind 2010 door de gemeenteraad het ‘Masterplan Essenhof’ vastgesteld. Dit masterplan voorziet ondermeer in een uitbreiding van de dienstverlening, de uitvoering van achterstallig onderhoud en het verhogen van de kwaliteit en uitstraling van de groene omgeving op de begraafplaats. Het masterplan moet er tevens voor zorgen dat de Essenhof voldoet aan alle wettelijke eisen, onder andere op het gebied van de uitstoot van verbrandingsgassen. Verder wordt de capaciteit van de Essenhof uitgebreid, zodat de begraafplaats ook in de toekomst zijn functie kan behouden.
Onderdeel van dit masterplan was de realisatie van een nieuw publiekskantoor, waar bezoekers, nabestaanden en relaties terecht kunnen met vragen over de uitvaart, de uitgifte van graven en urnenplaatsen, asbestemmingen, aankoop van urnen en alle overige bezoekersinformatie. Naast de kantoorfuncties die nodig zijn voor het totale beheer van alle zaken rondom begraven en cremeren, zijn eveneens representatieve ontvangst- en gespreksruimtes ontworpen met daarbij passend meubilair en vaste inrichtingselementen.

Bij het betreden van de begraafplaats zijn de monumentaliteit en de historie van de plek bijna voelbaar, is de natuur prachtig en benadrukt de rust die er heerst de eindigheid van de dingen.
Met bovenstaande in het achterhoofd is het publiekskantoor ontworpen. Aan het begin van de begraafplaats zoekt het in haar verschijningsvorm op een ingetogen wijze aansluiting bij de rustige, kalme, maar ook statige sfeer van de begraafplaats en de al aanwezige gebouwen. Gebouwvorm en materialisatie geven het publiekskantoor de herkenbaarheid die het nodig heeft vanwege haar functie, maar passen het tegelijkertijd op een natuurlijke, terughoudende manier in in zijn omgeving.

Houttoepassingen binnen het project
De gevelbekleding is uitgevoerd met Accoya hout. (onzichtbaar bevestigd en uitgezocht op lattenmaat).
De dakconstructie is uitgevoerd in Steico joist I-liggers. De binnenkozijnen zijn uitgevoerd in blank gelakt eikenhout. De vaste inrichtingsonderdelen, zoals het receptiemeubel, de urnenkast e.d. zijn uitgevoerd in Accoya hout.

Motivatie
In de historische omgeving van boomgaard De Essenhof is een paviljoen ontworpen. Monumentale bomen werpen al jarenlang hun schaduw op deze plek en zijn getuige geweest van veel bijzondere taferelen, rituelen en gewortelde gebruiken. Begraafplaatsen worden in toenemende mate gebruikt om de hectiek van het alledaagse leven te ontvluchten. Men kan er in alle rust genieten van de natuur, de stilte en de aanwezige historische elementen. Om ruimte te kunnen bieden aan nieuwe gebruiksmogelijkheden was het nodig de begraafplaats op te knappen. Hiervoor is het ‘Masterplan Essenhof’ opgesteld dat de relatie tussen de Essenhof en zijn directe omgeving moet verbeteren. Hierin wordt de oorspronkelijke structuur hersteld en de oorspronkelijke flora en fauna zoveel mogelijk in ere gehouden.

Onder deze eeuwenoude kronen is met respect voor de historie en met karakteristieke materialen van de plek op een rustieke manier vormgegeven aan het publiekskantoor. Het gebouw is in haar vorm solitair, net als andere elementen op de begraafplaats.
Een groot zwevend dak, begroeid met mos-sedum, bakent de plek van het publiekskantoor af. Daaronder is met een curve de positie van ruimtes vastgelegd. Deze curve is de thermische afbakening van de benodigde functies. Het dak is bewust los gehouden van de schil om het zwevende effect ervan te versterken. Daar waar de gevelbekleding het dak raakt, is het gebruikt om de entree vorm te geven. De gevel is zo minimalistisch mogelijk gedetailleerd. Vensterbanken, waterslagen, nagels en schroeven zijn vermeden om het blanke hout en de fijne ritmiek van de latten extra tot hun recht te laten komen. Alle latten zijn uit één stuk gemaakt, zodat horizontale naden het beeld niet verstoren. Eenmaal binnen is het houten thema van de buitengevel doorgezet in het receptiemeubel, de meterkast en de urnenkast. De overige kleuren en materialen zijn zo gekozen dat ze nauw aansluiten bij het karakter van het blonde hout en de natuurlijke kleuren die door het gehele jaar op de begraafplaats waarneembaar zijn. Mede hierdoor gaat het exterieur naadloos over in het interieur en ontstaat een evenwichtig en rustig beeld.

Tijdens het ontwerpproces is een aantal programmatische uitgangspunten, mede op het gebied duurzaamheid, verder uitgewerkt. Voor het gebouw is gestreefd naar een zo hoog mogelijke isolatiewaarde van de gebouwschil (RC waarde ≥ 5,0 m² K/W). Voor verwarming wordt gebruik gemaakt van restwarmte van het naastgelegen crematorium. Verwarming en koeling gebeurt, vanwege het hoge comfortgehalte, door middel van straling. In de stuclaag van het plafond zijn capillaire klimaatmatten opgenomen, waarmee met behulp van warm of koud water verwarmd of gekoeld kan worden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een laag temperatuursysteem. De gevels zijn op het af en toe schoonmaken na volledig onderhoudsvrij en het toepassen van mos-sedum draagt bij aan de waterbuffering van hemelwater en het gereguleerd afvoeren ervan.
Voor de gevelbekleding is gekozen voor Accoya hout. Accoya is hightech hout dat wordt geproduceerd in duurzaam beheerde bossen en doet qua duurzaamheid, dimensiestabiliteit en schoonheid niet onder voor het beste tropische hardhout. Door middel van een gifvrij proces, dat de natuurlijke schoonheid van het hout bewaart, wordt het hout gemodificeerd tot een nieuw milieuvriendelijk product, dat geen vocht meer in zich heeft en ook geen vocht meer opneemt. Hierdoor treedt er geen houtrot meer op en is het onbehandeld buiten toepasbaar. Voor de dakconstructie zijn samengestelde I-liggers van Steico joist gebruikt. De I-ligger is een doordacht profiel, waarbij enkel massa voorzien is op de plaatsen waar dit ook nuttig is. De vorm en de optimale productieomstandigheden maken dat tot 2/3 hout bespaard wordt ten opzichte van het gebruik van massief hout. Het geheel heeft een FSC-label.

Korte omschrijving activiteiten inschrijver
Medewerker afdeling A&C, verantwoordelijk voor ondersteuning van alle communicatieve werkzaamheden horend bij een architectenbureau.

Website: www.egm.nl