Omschrijving
Proyecto Roble is een archetypisch gebouw. Een agrarische loods die kantoor en kas tegelijk is. Met een shedkap gericht op noorderlicht, maar ook op zonnewarmte. Met lowtech ventilatie, warmte en koeling. Het gebouw is in alle opzichten maatwerk. Voor elk detail is onderzocht hoe het bijdraagt aan de kwalitatief beste werkomgeving. Er werd gekozen voor groene energie, passieve klimaatbeheersing, zo veel en vaak mogelijk natuurlijk licht, transparantie en relaties met buiten.

Het gebouw is een slanke, rode vorm in het agrarisch landschap. De gevels zijn gemaakt van rode, verticale, lariks latten in een afwisselend open, dichte of half-open structuur. De zuidkant ligt vol met PV-panelen. De noordkant is een groen dak dat zijn cosmetische rol ontstijgt: het is de 1e helofytenfilter ter wereld op een schuin dak. Het bracht de Tilburgse opdrachtgevers terug bij de kruikenzeikers. In de toekomst zal het struviet dat gewonnen wordt uit opgevangen urine meststof zijn in tuinprojecten. Nu zuivert het schuine groendak vuil water en is het een biotoop voor vogels.

Het gebouw bestaat uit 2 delen verbonden door de leemkachel, die wordt gestookt op snoeiafval. De noordflank bevat naast de kantine de kantoren. Het zuidelijke deel is een overgedimensioneerde foyer die alle ruimtes bij elkaar brengt. Deze multifunctionele hal, voor grote en kleinere bijeenkomsten, bevat binnenplanten en is het venster op de groene buitenwereld. De structuur van geprefabriceerde, kruislings verlijmde, houten elementen is overal onafgewerkt gelaten. Er zijn geen plafonds. De imperfecties van het hout dragen bij aan de natuurlijke sereniteit van het interieur en aan het groene imago van het bedrijf. Alle interieurobjecten zijn maatwerk en gemaakt van producten die een lage impact op het milieu hebben: verschillende houtsoorten, linoleum, leem. Speciaal onderzoek werd gedaan naar welk materiaal het beste op welke plek kon worden ingezet en hoe dat deze materialen met elkaar verbonden worden. De meubels zijn specifiek vormgegeven in overleg met en voor het personeel. Stoelen en tafelonderstellen zijn tweedehands, net als allerlei kleinere zaken zoals bijvoorbeeld de fruitkisten in de monstertafel. Zelfs de fietsenstalling is uiteindelijk nog gemaakt van hergebruikte staalprofielen en restanten uit de productie van de houten lattengevel.

Houttoepassingen
In het project is op alle onderdelen hout toegepast: Het constructiehout (kolommen, liggers, wanden, multi-box daken) zijn rank geconstrueerd in verlijmd Europees vurenhout; De buitengevel is een rode, inlands lariks latten gevel die soms dicht is, soms open en soms 'in-between'; De maatwerk meubels in het interieur (kasten, bureaus, balies, tafels en “tekendoos-bureaublokken”) zijn bedacht in ontwerp-specifieke houtsoorten: berken multiplex kast-fronts, bladen en kaders van ecoplex (kruislings verlijmd populierenhout gecacheerd met dun MDF) en afgewerkt met linoleum, kast-bodies van ecoboard (samengeperst landbouwafval) en zitelementen, ontvangstbalie en monstertafel van rubberwood (No1 op de Greenpeace Good Wood Guide); In het tuinontwerp is voor de vijver-constructie en de in het oog springende vlonderdelen Nobelwood gebruikt (onder vacuüm druk met afvalstoffen uit de rietsuikerproductie gemodificeerd naaldhout).

Motivatie

Kwaliteit ontwerp
Proyecto Roble is al meermaals onderscheiden, zowel voor innovaties in techniek (groen filterdak) en de samenwerkingsvorm (het Bouwteam+) als ook voor de architectuur. Zo haalde het de shortlist voor de WAN Sustainable building of the year Award 2012 voor 's werelds beste architectuur met focus op duurzaamheid: “The ones that rose to the top were projects that demonstrated a thourough knowledge of sustainability and than took it to the next level...These are projects that make your heart beat fast!”.
Proyecto Roble ontving de ARC12 Architectuur Award en werden verkozen tot Beste Gebouw van het Jaar 2013 door de BNA in de regio Zuid. Uit dit laatste juryrapport: “De houtconstructie is van een Japanse elegantie”, “Er is er maar één waar architectuur en milieubewustzijn op een feestelijke manier samengaan. ... Proyecto Roble is de toekomst. Dit is waar de architectuur in Nederland naartoe moet.”

Bijdrage aan imago hout
Het thema feel good was een van de hoofd-uitgangspunten voor dit gebouw. De toepassing van hout levert hierin ook een belangrijke bijdrage. Het hout geeft het gebouw en de binnenruimtes een directe, positieve verbinding met de natuur, wat ook bijdraagt aan het groene imago van het hoveniersbedrijf. De rankheid van de zorgvuldig ontworpen constructie en de lichtheid van het hout geven het interieur elegantie. De maatwerk meubels die specifiek voor het personeel werden ontworpen zijn artistiek en laten zien dat hier met liefde en vanuit een ambacht aan gewerkt is, en dat er nu met liefde voor het vak gewerkt wordt.

Vernieuwende aspecten en andere bijdragen aan de houtarchitectuur
De gevel is gedetailleerd met houten latten die op afstand van elkaar zijn gemonteerd. Door af te wisselen met diepe en ondiepere latten wordt een levendig en toch strak gevelbeeld gemaakt; de transparantie varieert naarmate de benaderingshoek tot het gebouw veranderd. Op sommige delen van de gevel zijn de ondiepe latten weggelaten waardoor er gespeeld wordt met het doorzicht; van veraf oogt het massief, dichterbij komend zie je de gelaagdheid.
In het interieur is op een andere manier met het houtwerk omgegaan. Daar waar het gebouw zich naar zijn omgeving gedraagt als één architectonisch object in één materiaal en kleur, bestaat het interieur uit een verzameling objecten die in verschillende houtsoorten zijn gemaakt. Hier is juist gekozen om elk element specifiek te maken uit het hout dat hiervoor het meest geëigend is en toch een samenhangende interieurarchitectuur oplevert.

Duurzaamheidsbijdrage
In dit project is duurzaamheid verregaand onderzocht en tot in de kleinste details doorgevoerd. De filosofie van Cradle-to-Cradle heeft de denkrichting ingezet. Speciaal onderzoek werd gedaan naar welk materiaal het beste op welke plek kon worden ingezet en hoe deze materialen aan elkaar te verbinden. Voor exterieur, interieur en voor het hout in de tuin is daarbij het middel van het beslisdocument gebruikt om overwegingen aan het Bouwteam+ te kunnen voorleggen en om beslissingen te kunnen documenteren. Er zijn verschillende houtsoorten toegepast in de verschillende onderdelen. Dus zo rank mogelijke houten kolommen met zo veel mogelijk houtverbindingen; rood geverfd inlands lariks op de gevel, nobelwood langs de vijver en ecoplex, ecoboard, rubberwood en fruitkratten in het interieur. Samen met inventieve energie-, warmte- en ventilatie-oplossingen, het vele daglicht en de grote gebruikswaarde scoort dit gebouw als een van de beste in wat “duurzaamheid” genoemd wordt.

Korte omschrijving activiteiten inschrijver
Équipe is een in het Amsterdamse IJburg gevestigd bureau, gestart in 2003 door Huib van Zeijl (1973) en Daniëlle Segers (1972). We ontwerpen voor een gevarieerde groep opdrachtgevers architectuur, interieur en stedenbouw door alle schalen heen. Onze speciale interesse hebben complexe situaties in stedelijke of juist landschappelijke omgevingen. In die context richten we ons op bewust bouwen en innovatieve samenwerkingen in zowel bouw- als interdisciplinaire projecten.

Website: www.equipeamsterdam.nl