Omschrijving
Aan de rivier de Rotte in Rotterdam staat een houten kerkje uit 1930. De kerk is sinds de jaren ’60 niet meer in functie en was sindsdien in gebruik als ruimte voor opslag en garage. De kerk werd geheel bekleed met aluminium beplating en getransformeerd tot opslag bedrijf. Totdat een gezin met twee kinderen de kerk opkocht om er in te wonen.

In plaats van het zomaar transformeren van de kerk in een huis met 12 slaapkamers, hebben we een ‘gewoon’ huis gemaakt dat als los object in de kerk is geplaatst. Je kan als het ware om het huis heen lopen terwijl je ‘in’ de kerk loopt. De laatste beuk van de kerk, het dwarsschip is helemaal open gehouden. De voorgevel en de zijgevels zijn, als praktisch gebruik dit toeliet, zoveel mogelijk in de oorspronkelijke staat teruggebracht.

Aan de achterzijde van de kerk stond een koor. Een kleiner gelsoten volume, pal aan de rivier de Rotte. Dit volume is gesloopt en vervangen door een moderne aanbouw. Deze aanbouw volgt de vorm en contour van het oorspronkelijk koor, maar is een stuk korter. Doordat de gevel van de nieuwe aanbouw volledig van glas is, maken we de kerk open naar de achterzijde. Het ‘woonhuis’ in de kerk wordt hierdoor verbonden met het weidse landschap.Het dwarsschip fungeert nu als buffer tussen het buiten (landschap en rivier) en het privé gedeelte (het woonhuis).

Houttoepassingen
De oorspronkelijke kerk is bijna volledig van hout. De constructie van de kerk bestaat uit houten spanten. Het karakteristieke plafond van de kerk bestaat uit houten delen (als een omgekeerd schip). De buitengevel boven het metselwerk is van houten delen. De karakteristieke grote pui met klokkentoren is van hout.

De houten elementen vormden naar onze mening het karakter van de originele kerk en die hebben wij zoveel mogelijk behouden en hersteld. (Volgens de makelaar van het kerkje is de architectuur van de oorspronkelijke kerk geinspireerd op de Noorse staafkerken).

Motivatie
Bij de aanvang van het project in 2007 wist niemand meer dat er onder de aliminium beplating een charmant houten kerkje schuilging. In de jaren dertig werd dit kerkje gebouwd, geïnspireerd op de Noorse staafkerken. Kenmerkend voor het bouwwerk met een nokhoogte van 12,5 meter, zijn de houten klokkentoren, de vurenhouten boogspanten, het plafond van vurenhouten delen dat zich presenteerde als een omgekeerd schip en de glas-in-lood-ramen.

Een huis in een kerk is vooral ook een bijzonder hergebruik project. Het laat zien hoe een totaal vervallen garage transformeert tot een in het oog springend gebouw met een positieve uitstraling op een bijzondere omgeving. Het project geeft hiermee invulling aan een bredere definitie van duurzaamheid in architectuur. Natuurlijk vind je in het gebouw allerlei moderne toepassingen op het gebied van energiemanagement. Het gaat echter verder dan dat. Dit project laat vooral ook zien dat bestaande gebouwen langduriger echt positieve waarde voor hun omgeving kunnen hebben. Het feit dat er met terugwerkende kracht 2 monumentenschildjes zijn toegekend aan het project getuigt van de lokale waardering hiervoor.

De kwaliteit van het ontwerp zit m in de spanning die ontstaat tussen het nieuwe (wit en abstracte) blok dat in de kerk staat en het oorspronkelijke houten kerkje. Deze spanning gaat verder dan alleen tussen verschillende materialen. Het is ook het verschil in schaal dat hier voelbaar wordt. De schaal van een gewoon huis en de grandeur van een kerk. Het is ook de spanning die voelbaar wordt tussen het alledaagse wonen en het sacrale van de kerk.

Hout speelt in deze spanning een belangrijke rol. Door de verrassende combinatie van restauratie en eigentijdse architectuur brengt dit ontwerp hout op een verfrissende manier onder de aandacht. Het vakmanschap in hout laat zich in de breedte herkennen. Of het nu gaat om de reparatie van de kenmerkende vurenhouten boogspanten of het in de oude staat terugbrengen van het indrukwekkende plafond van vurenhouten delen. Stuk voor stuk bepalende eyecatchers in een project dat in haar universele thema wereldwijd aandacht heeft mogen krijgen.

Korte omschrijving activiteiten inschrijver
Ruud Visser Architecten werd opgericht in 2006. Daarvoor was Ruud Visser achtereenvolgens verbonden aan een vijftal architectenbureaus en gaf les aan de Rotterdamse Academie van Bouwkunst en de TU Delft. Uitgangspunt van hun ontwerpen is de bestaande omgeving. Daarbij wordt respectvol omgegaan met het lokale, kleinschalige beeld. Met als doel eigentijdse architectuur te maken die het karakter van de bestaande omgeving versterkt.

Website: www.rvarchitectuur.nl