Omschrijving
Het huis staat op een oude akker in de bos- en heideachtige omgeving van het Goois Natuurreservaat, een relatief heuvelachtig landschap. Ondanks een wildgroei van lage begroeiing, draagt het nog steeds het karakter van de open plek in het bos.

Om het landschap zo min mogelijk te verstoren en aan te sluiten op het omliggende terrein, is het huis in een kunstmatige heuvel gelegd. De heuvel is tegelijkertijd camouflage en deken. Het onttrekt het huis uit het zicht en zorgt voor een sterk isolerende, gesloten noordgevel. De toegang gaat via sneden in de berg, begeleid door hergebruikte afgekeurde stalen walsplaten, die corroderen door de tijd heen.

Aan de zuidkant is het huis maximaal geopend. De 90 m2 grote pui is in een houten kader gevat, dat de overgang van natuur naar architectuur begeleidt. De sculpturale houten vorm reguleert de bezonning per seizoen en zorgt voor een terras over de gehele breedte van de woning. De latten zijn van onbehandeld lariks uit het omliggende bos, wat het een hyperlokaal ontwerp maakt.

De ruimtelijke structuur bestaat uit een 12 bij 19 meter open ruimte. Stalen spanten, die de 12 meter vrij overspannen, bieden ruimte voor een flexibel in te delen interieur. De als doosjes gestapelde kamers zijn lichtgewicht gemaakt en zorgen zo voor een maximale aanpasbaarheid aan toekomstige veranderingen.

Het contrast tussen de schil en het interieur is duidelijk leesbaar. De betonnen wand is onbehandeld in het zicht gelaten. De stalen gegalvaniseerde spanten met onderspanning zijn zichtbaar gelast en het hout in de gevel is onbehandeld gelaten. Binnen deze schil van pure constructiematerialen vertellen de kamers een ander verhaal. De bewoners gaven ieder doosje een eigen expressieve afwerking, om elk volume leesbaar te houden.

Het ontwerp is een experiment in duurzame ontwerpstrategieën. Dit is onderzocht in zowel de architectuur – de hardware – als in de installaties – de software –, die in samenwerking met Arup Amsterdam zijn bedacht. Het energieconcept bestaat uit PV cellen, LED verlichting, een houtpelletketel in combinatie met laagtemperatuur verwarming, CO2 gestuurde ventilatie, een grijswater circuit en slimme domotica. De uitkomst is een woning waarin er meer energie opgewekt wordt dan verbruikt: het overschot kan voor een elektrische auto gebruikt worden.

Het resultaat is een stoer, onvoorspelbaar huis: een experiment van duurzame strategieën in concept, structuur, materiaal en installaties. Een huis dat opgaat in zijn omgeving, maar van binnen is gevuld met ruimtelijke verrassingen.

Houttoepassingen binnen het project
De 90 m2 grote houten pui aan de zuidgevel is in een houten kader gevat, dat de overgang van natuur naar architectuur begeleidt. De sculpturale houten vorm reguleert de bezonning per seizoen en zorgt voor een terras over de gehele breedte van de woning. De latten zijn van onbehandeld lariks uit het direct omliggende bos in het Goois Natuurreservaat.

Motivatie
Het project ‘Dutch Mountain’ is een voorbeeld van ‘nieuwe’ architectuur, waarin duurzaam ontwerp niet blijft hangen in installatietechnische ingrepen, maar waarbij het over de volledige breedte van het vakgebied toegepast is: in concept, structuur, ruimtelijkheid, materiaal en energie. Mede door de unieke locatie - een open kavel midden in het bos - speelt hout hierin een hoofdrol.

De gevel is een voorbeeld van hyperlocal design: het larikshout, verwerkt in het kader om de glazen zuidgevel is afkomstig van bomen uit de directe context, 200 meter verderop in het Goois Natuurreservaat.

Het houten kader is een sculpturaal element, dat niet alleen de zoninval reguleert met de seizoenen, maar naar beneden omgaat om het terras, de kippenren en de berging te vormen. Bovenop de luifel zijn de zonnepanelen weggewerkt in de houten structuur. De houten latjesstructuur wordt geopend in de luifel, waar licht nodig is, wordt verdicht ter plaatse van het terras en vormt een dak boven de berging.

In samenspraak met de aannemer is er een lange zoektocht geweest naar het ideale hout voor deze vorm, in samenwerking met Centrum Hout. Afwegingen in bruikbaarheid, veroudering, duurzaamheid en kosten gingen hand in hand met onderzoek naar de bewerking en montage. Verschillende proefopstellingen zijn aan de locatie blootgesteld om de effecten te testen. Uiteindelijk is er een samenwerking tot stand gekomen tussen de aannemer en de lokale boswachter. Er is gekozen voor lokaal blank Lariks dat is verduurzaamd met een milieuvriendelijk product van Leegwater om de leeftijd te verlengen. Met de tijd zal het hout vergrijzen.

De complexiteit van de vorm van het houten kader en de gewenste ‘strakheid’ van aansluitingen was een enorme uitdaging in de uitvoering, maar is zeer geslaagd. Dit is grotendeels te danken aan de timmermannen van de aannemer, de Kamper uit Montfoort, die in de montage rekening gehouden hebben met alle eigenschappen van de gekozen houtsoort, Lariks.

De pui is een hybride constructie van een Stabalux vliesgevelsysteem op zelfgemaakte houten stijlen. Door een deel van de constructieve kracht via horizontale achterliggende geleider van de schuifdeuren af te dragen aan de kolommen, kon het aanzicht van de stijlen slank blijven.

In de detaillering van de gevelpui zochten we inspiratie in de Bagsvaerd Kirke van Jorn Utzon in Kopenhagen uit 1960: een directe ontmoeting tussen kaal beton en onbewerkt hout. De aansluting tussen ons betoncasco en de houten dorpels en stijlen zijn in het vlak met elkaar gelegd, zodat er een drempelloze materiaalwisseling van binnen naar buiten ontstaat.

Ook in de energievoorziening is hout essentieel. De moderne villa wordt gestookt op houtpellets, wat gemaakt wordt van afvalhout van de bouw en kapresten van natuurbeheer. De houtpelletketel wordt aangestuurd via IP-based domotica systeem, waarmee de houtketel met een touch op de iphone gestookt kan worden. Het huis is energieneutraal, maar niet autarkisch, het is aangesloten op de nutsvoorzieningen. Mochten deze echter ooit wegvallen, kan het omliggende bos ook in de energievoorziening het huis voorzien.

In dit project vormt de context, het bos, letterlijk een deel van het project: in materiaal en in energie: een symbiose.

Korte omschrijving activiteiten inschrijver
denieuwegeneratie is een jong ontwerpbureau uit Amsterdam. Het werd in 2008 opgericht door 3 partners: Sanne Oomen (1980), Oscar Vos (1979) en Thomas Dieben (1980). We beschouwen onszelf als neo-idealisten. We werken met strategieën van transformatie van het bestaande, flexibiliteit, modulair denken en tijdelijkheid als duurzame antwoorden op de veranderende wereld. Dit is op alle schaalniveaus van toepassing: van stedelijk concept tot materialisatie tot product ontwerp. Optimisme, een open source mentaliteit en een snufje idealisme typeert denieuwegeneratie.

Website: www.denieuwegeneratie.nu