UtiliteitsbouwArchitectenbureau Marlies RohmerGemeente VeenendaalGrootheest Bennekom BouwbedrijfGemeente VeenendaalArchitectenbureau Marlies RohmerBreed integrateddesignBuurtbewoners |
Omschrijving
Panorama: energieneutrale multifunctionele accommodatie
Stedenbouwkundige inpassing: object in het groen
Het gebouw ligt als één alzijdig, rond, uitnodigend paviljoen in het groen. De ronde vorm benadrukt maxi-maal het vrij liggende karakter als een autonome sculptuur tussen de zestiger jaren flats.
Het grasveld omringt het gebouw, het loopt 30 á 40 cm op, zodat het paviljoen ogenschijnlijk iets in de grond zakt en letterlijk met z’n voeten in het groen staat. Dit grastalud is tevens een beschutte verblijfpek.
Vanaf de aanpalende flats kijkt men op het dak, daarom heeft het gebouw een groen vegetatiedak, dit werkt tevens warmteaccumulerend en werkt als water- en fijnstofbuffer.
De gymzaal die al iets hoger is wordt voorzien van een groot schuin dak – gericht op het zuiden – met 530m² zonnepanelen (elektriciteit) en 10m² zonnecollectoren (warm water). Een enorme overhangende luifel genereert rondom een veranda en vangt de felste zomerzon op.
Architectuur: transparantie
Bij Panorama is het schuine vlak van zonnepanelen en het gebruik van een luifel geïntegreerd in de hoofdvorm van het gebouw: een spel van schuine lijnen en vlakken waarbij het hellende vlak zonnepanelen wordt gesublimeerd. Ook het gestreepte voorkomen van de aanpalende flats is inspiratiebron geweest voor het ensemble. Het gaat om een spel van witte en zwarte stripings, een soort dazzle painting, zoals bij ‘onzichtbare’ oorlogsschepen. Het paviljoen is er wel, maar is er toch ook weer niet. Het gaat én op in de omgeving en is tevens een baken. Deze paradoxale dubbelheid is uitgangspunt geweest voor het ontwerp van de gevel.
De plattegrond is gebaseerd op een spel van geometrische transformaties, zodat taps toelopende gangen ontstaan die net iets meer ruimte genereren waar nodig is, zoals bij de entree. Het ronde gebouw opent zich, middels vol glazen puien naar de omgeving, het ziet er uitnodigend uit. Exterieur en interieur vloeien in elkaar over. Achter de glazen puien zie je de ronde wand die geheel beschilderd is door omwonenden als een bonte ‘binnenvoering’, die alle zestig culturen afspiegelt. ’s Nachts licht het kunstwerk op. Er zijn grote openslaande deuren aan de kant van de speelplaats. Daklichten (solartubes) voorzien diverse ruim-tes van daglichttoetreding.
Ruimtes zoals kleedkamers en bergingen zijn om de gymzaal/theater gelegen en pakken deze als het ware geluidstechnisch in. Een voorzetwand in de gymzaal versterkt dit aspect, er is geen contact-geluid. Het gymzaal gedeelte is heel eenvoudig af te scheiden voor avondgebruik, er is een extra toegang aan de noordzijde. Ter plaatse van de gevel is een doorlopende bank gemaakt. De vigerende gang, waar deze bank tegenover de kunstwand is gesitueerd, functioneert als foyer wanneer er voorstellingen zijn.
Dubbelgebruik: gymzaal én theater
Bij de constructie is rekening gehouden met eventueel toekomstig gebruik van de gymzaal als theater. De gymzaal kan met de activiteitenruimte samengevoegd worden middels het openen van de geluidsdichte vouwwanden, waardoor een zaal met podium ontstaat. Halverwege de activiteitenruimte is een rail beves-tigd met een zwart gordijn, wanneer dit dichtgeschoven wordt ontstaat er een mooie achterwand vanwaar de artiesten op kunnen komen.
Er is een tevens relatie tussen de jongeren- en activiteitenruimte. De bar is centraal gelegen en heeft uitgif-te mogelijkheden naar twee kanten, naar de activiteitenruimte en naar de gang (foyer).
De ruimte van de beheerder is centraal bij de hoofdentree gelegen.
De activiteitenruimte en met name de huiskamer zijn - middels grote openslaande deuren - aan het terras gelegen vanaf hier kunnen de ouders naar hun spelende kinderen kijken. Het gigantische overstek geeft beschutting en vormt een rondlopende veranda.
Houttoepassingen binnen het project
• constructie,
• vloeren,
• dakelementen,
• wandafwerking,
• bank langs de gevel
Motivatie
Panoram = Hout
Panorama is gemaakt van hout; het begint bij de constructie en eindigt bij de plint.
De vorm van de houtconstructie is hierbij zeer uniek:
De hoofdvorm bestaat uit een grote cirkel met een doorsnede van 32,56 meter.
Deze cirkel is gevormd door de hoge randligger (1000 x 1800mm) over de niet reguliere wijze te lamineren.
Door kleine gebogen gelamineerde liggers weer op elkaar te lijmen krijg je als ware een grote gebogen ligger over de " verkeerde" zijde gebogen. Deze liggers zijn vervolgens weer volledig na gefreesd om te zorgen voor een exacte afmeting.
Natuurlijk is de luifelconstructie ook gemaakt van hout.
Verder bestaat het gebouw behalve de constructie ook uit houten vloeren, prefab dakelementen en hout-skeletbouw elementen.
Alle wanden – ook die van de sporthal - zijn afgewerkt met wit geolied underlayment en Antisone, die op de gang met gelakt multiplex. De vloer van de sporthal is van hout.
De bank langs de gevel is gemaakt van Robinia.
Duurzaamheid: het begint bij “low-tech” maatregelen:
• Het gebouw is rond en compact en heeft een optimale verhouding gevel-grondoppervlak. Het licht oplo-pende maaiveld en de overhangende luifel reduceren het glasoppervlak van de rondlopende pui, terwijl er toch overal licht naar binnen stroomt.
• Flexibiliteit en Cradle to Cradle: houten kolommenstructuur.
• Multifunctionaliteit en dubbelgebruik: De cursusruimte, het kantoor en de vergaderruimte zijn ongeveer even groot en uitwisselbaar qua functie.
• Een lage temperatuur vloerverwarming versterkt het concept van de flexibele indeling.
• Hoge ruimtes zorgen dat de kritische CO2 -waardegrens minder snel wordt bereikt.
• Het licht oplopend maaiveld zorgt voor een gesloten grond balans.
• (Noord)licht dringt middels daklichten diep het gebouw binnen, er is nauwelijks kunstmatige verlichting nodig. De zone langs de gevel van de kunstverlichting is daglicht afhankelijk geschakeld.
• Het groene vegetatie dak heeft een – warmte accumulerende - massa van 150 kg/m2, buffert stof en water en fungeert als extra isolatie.
• De luifel houdt zomerzon buiten en laat winterzon binnen.
Korte omschrijving activiteiten inschrijver
Architect van het gebouw
Website: www.rohmer.nl